Logopeda w swojej pracy spotyka się z różnymi przypadkami. Często wymagają one konsultacji psychologicznej. Z uwagi na rosnącą grupę dzieci z zaburzeniami mowy i zachowania logopedzi coraz częściej sięgają po pomoc innych specjalistów, w tym psychologów. Aby osiągnąć satysfakcjonujące rezultaty terapeutyczne, konieczna jest współpraca na linii nie tylko logopeda – rodzic, ale również logopeda – psycholog.
Kategoria: Artykuły z czasopisma
test
Rodzic zgłaszający dziecko do logopedy przedstawia zwykle problem jednoznacznie: „Moje dziecko się jąka!”. Czy jest to jąkanie, określane mianem wczesnodziecięcego, czy też są to niepłynności funkcjonalne? A jeśli to pierwsze, czy wymaga terapii? Odpowiedzi nie są łatwe. Analiza zgromadzonego materiału diagnostycznego umożliwia ich udzielenie oraz – jeśli zaistnieje taka potrzeba – dobranie odpowiedniej metody terapeutycznej dla dziecka i jego rodziców. Dzieci w wieku przedszkolnym uczestniczą bowiem w procesie diagnozy oraz terapii wraz z rodzicami.
Komunikacja wspomagająca i alternatywna (ang. augmentative and alternative communication, AAC) jako dziedzina oferuje szeroki wachlarz pomocy komunikacyjnych i strategii umożliwiających porozumiewanie się tym, którzy zupełnie nie mówią, lub uzupełnienie, wsparcie wypowiedzi w przypadku osób używających zrozumiałej mowy częściowo. Niekiedy narzędzia oferowane przez AAC są potrzebne tylko do ekspresji językowej, kiedy indziej – konieczne, by osoba rozumiała kierowane do niej komunikaty. Aby podejmować adekwatne i skuteczne działania z użyciem AAC na różnych etapach interwencji, niezbędne są dane diagnostyczne zbierane przez zespół terapeutyczny.
Konsekwencją uszkodzenia móżdżku jest zespół móżdżkowy, którego charakterystyczne objawy mają m.in. postać dyzartrii. Ten specyficzny rodzaj zaburzeń upośledza pracę narządów mowy i wymaga terapii logopedycznej.
Metoda werbo-tonalna ma na celu uwrażliwienie słuchu i usprawnienie komunikacji językowej dziecka. Specjalnie dobrane schematy ruchowe stymulują rozwój motoryki oraz zmysłu równowagi małego pacjenta. Dzięki tej efektywnej metodzie nawet dzieci z głębokim ubytkiem słuchu mogą kształtować prawidłowe nawyki słuchowe i rozwijać werbalne umiejętności komunikacyjne.
Badanie odruchów pierwotnych przeprowadza się rutynowo u noworodków, najczęściej zajmują się tym pediatrzy i neurolodzy. W późniejszym wieku raczej nie monitoruje się procesu integracji odruchów, oprócz sytuacji, kiedy występują podejrzenia problemów neurologicznych. W przypadku starszych dzieci ocena integracji odruchów będzie się opierała na poszukiwaniu oznak nieprawidłowo przetrwałych odruchów prymitywnych lub niewłaściwie zintegrowanych odruchów posturalnych.
Człowiek potrzebuje motywacji do wszelkiego rodzaju poczynań, bez względu na to, czy ma zrobić swój pierwszy krok, czy zdobyć dobrą ocenę w szkole, zdać egzamin, czy zawalczyć o awans w pracy. Motywacja jest siłą napędową do osiągania określonych celów, odnoszenia sukcesów i realizacji marzeń. Dotyczy to także terapii logopedycznej. Wydawałoby się, że najważniejsze to zachęcić samych pacjentów. Niestety, sprawa motywacji w terapii rozkłada się trójkącie: pacjent – rodzina – terapeuta.
Na bazie wiedzy pedagogicznej i medycznej opracowano pięciomiesięczny cykliczny program terapeutyczny dla pacjenta, u którego klinicznie rozpoznano chorobę neuronu ruchowego i dyzartrię mieszaną wiotko-spastyczną. Program obejmował 4 etapy (trzy sześciotygodniowe i jeden pięciotygodniowy), z uwzględnieniem stanu klinicznego pacjenta.
Rozmowa z dr hab. Hanną Żuraw – zajmującą się badaniami społecznego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu rodzinnym, edukacji i pracy oraz problemami i patologiami społecznymi – o tym, jak współpracować z rodzicami przy prowadzeniu terapii dziecka niepełnosprawnego.
Istnieje wiele metod i technik stosowanych w terapii logopedycznej. Nie wszystkie okazują się skuteczne w pracy z każdym pacjentem. Co zrobić, gdy dana osoba wydaje się oporna na oddziaływanie klasycznej logopedii? Warto zwrócić uwagę na inne metody, którymi można wzbogacać czy uzupełniać pracę specjalisty.
Dzieci z niepełnosprawnościami sprzężonymi od urodzenia doświadczają poważnych wielozakresowych ograniczeń rozwojowo--funkcjonalnych. Autorka charakteryzuje sposoby komunikacji takich dzieci z otoczeniem oraz wskazuje metody komunikacji i opisuje kryteria ich doboru. Jest to niezwykle ważne zadanie – komunikacja bowiem służy wszechstronnemu rozwojowi dziecka, a poza tym wspomaga (czy wręcz: czyni w ogóle możliwą) realizację działań rehabilitacyjnych, terapeutycznych i edukacyjno-socjalizacyjnych.
Polscy logopedzi opracowali wiele cenionych narzędzi służących badaniu rozwoju językowego. Jakie walory i wady mają poszczególne testy, czym różnią się testy stare od nowych? Jak wygląda aspekt praktyczny (zastosowanie) i etyczny (kwestie bezpłatnego powielania)? Warto wykorzystać wzorzec amerykański, w którym systematycznie pojawiające się nowe testy koegzystują ze starymi, a o wyborze narzędzia badawczego decyduje specjalista – logopeda lub psycholog.