Terapia wad wymowy u osób nastoletnich i starszych stanowi coraz częstszy przedmiot badań logopedów, niekiedy we współpracy z psychologami. Autorzy opracowań wskazują na czynniki emocjonalne – zarówno osobnicze, jak i dotyczące relacji społecznych – jako te, które determinują młodych ludzi do podjęcia wytężonej pracy nad prawidłową artykulacją.
Dział: Z praktyki logopedy
Terapia logopedyczna osób z rozszczepem dotyczy specyficznych nieprawidłowości związanych z występującą u pacjentów wadą. Czym jest proces fonacji oraz jakie są zaburzenia u osób z mową rozszczepową? Jakie ćwiczenia fonacyjne stosować w terapii tej grupy pacjentów?
Diagnoza i terapia dziecka z rozszczepem podniebienia i (lub) wargi to dla logopedy nie lada wyzwanie. Kiedy oprócz tej wady anatomicznej stwierdza się również upośledzenie umysłowe, zadanie to jest jeszcze trudniejsze.
Należy brać pod uwagę możliwości komunikacyjne dziecka, poziom rozwoju jego kompetencji komunikacyjnej, poziom sprawności językowej, ale też specyficzne warunki anatomiczne oraz możliwe konsekwencje wady rozszczepowej i opóźnień w rozwoju mowy w postaci trudności w kontaktach interpersonalnych, a także w nauce, szczególnie czytania i pisania.
Medycyna psychosomatyczna, zwana też psychosomatyką, jest dyscypliną naukową i praktyczną zajmującą się powiązaniem czynników psychicznych, socjalnych i somatycznych w funkcjonowaniu człowieka, którego problemy rozpatruje całościowo (Tylka 2000).
Brak terapii w rozwoju dziecka autystycznego wpływa negatywnie na całe życie rodzinne i psychikę wszystkich jej członków. Bardzo ważne jest wsparcie, umiejętność przekazywania diagnozy, dawania wskazówek, pomocy praktycznej dla rodziców, czego przykładem jest terapia 13-letniego Oliwiera – chłopca z autyzmem, z niepełnosprawnością sprzężoną, upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym.
W przypadku pacjentów z zespołem delecji 22q11 opiekę logopedyczną należy im zapewnić właściwie od chwili przyjścia na świat. Zespół delecji 22q11, zwany powszechnie zespołem DiGeorge’a, a wcześniej nazywany zespołem Velo-Cardio-Facial Syndrome lub CATCH22 Syndrome, występuje z częstością około 1 na 1−2 tysięcy żywo urodzonych dzieci.
Zespół Smitha-Lemliego-Opitza jest nieuleczalny. Terapia polega jedynie na łagodzeniu i niwelowaniu objawów. Dziecko zawsze wymaga stałej opieki i pielęgnacji. W związku z nagromadzeniem wad rozwojowych terapia powinna być prowadzona w różnych zakresach, ze szczególnym uwzględnieniem logopedii.
W przypadku dziecka z niepełnosprawnością intelektualną i wadą słuchu opracowanie skutecznego programu oddziaływań terapeutycznych powinno doprowadzić do wypracowania potrzeby porozumiewania się w oparciu o odpowiednio dobrany dla dziecka system komunikacji.
Zmysł słuchu ma zasadnicze znaczenie nie tylko w rozwoju mowy dziecka, ale też w kształtowaniu się jego emocji i relacji rodzinnych. Brak słuchu zaburza komunikację, jest źródłem nieporozumień, może powodować frustrację. Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych polepsza funkcjonowanie społeczne dziecka
Jednym ze specjalistów biorących udział w kwalifikacji chorego do wszczepienia systemu implantu ślimakowego jest surdologopeda. Ma on do spełnienia wiele istotnych funkcji w procesie rehabilitacji pacjenta po wszczepieniu implantów ślimakowych. Celem jego działań jest takie usprawnienie słuchu pacjenta, by mógł korzystać z tego zmysłu w stopniu umożliwiającym mu funkcjonowanie w otoczeniu akustycznym.
Podejmując się pracy z dzieckiem z niedosłuchem, logopeda powinien mieć na uwadze zasady, jakimi należy się kierować podczas prowadzenia terapii z takim pacjentem. To, co w przypadku terapii dyslalii jest ćwiczeniem dodatkowym, wspomagającym, w terapii niedosłuchu może stać się kwestią kluczową. Zanim jednak powstanie kompletny plan terapii, logopeda powinien poznać zasady pracy z dzieckiem z niedosłuchem.